KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2013/045
Gündem No : 61
Karar Tarihi : 03.07.2013
Karar No : 2013/UH.I-2767
Şikayetçi:
Re-De-Pa Tur. Reklam Dağıtım Pazrlama Turizm Nak. İnş. Mak. Taah. Ve Tic. Ltd. Şti. - Öz Üstün Tur Taş. Otom. İnş. Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi , G.M.K. BULVARI ÖZVEREN SOK. NO:18/5 DEMİRTEPE/ ANKARA
İhaleyi Yapan Daire:
İçişleri Bakanlığı (İdari Ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı), İnönü Bulvarı No:4 ANKARA
Başvuru Tarih ve Sayısı:
17.06.2013 / 20484
Başvuruya Konu İhale:
2013/42697 İhale Kayıt Numaralı "2013-2014 Yılı Personel Servisi Kiralama" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
İçişleri Bakanlığı İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığıtarafından 14.05.2013tarihinde açık ihale usulüile yapılan “2013-2014 Yılı Personel Servisi Kiralama” ihalesine ilişkin olarak Re-De-Pa Tur. Reklam Dağıtım Pazarlama Turizm Nak. İnş. Mak. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. - Öz Üstün Tur Taş. Otom. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin 27.05.2013tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 31.05.2013tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.06.2013tarih ve 20484sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.06.2013tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2013/2234sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1)İdari şartnamenin 23’üncü maddesinde teklif mektubunun hazırlanması ve sunulması ile ilgili hususlar bulunduğu, ihaleye katılan isteklilerinin idari şartnamenin 5.1’inci maddesinde yer alan birim fiyat teklif mektubu standart formuna uygun şekilde teklif mektubunu doldurması ve sunması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif mektubunun ihale dokümanındaki standart forma uygun olmadığı, sunulan teklifin şekli, kapsamı ve niteliğinin ihale dokümanını kapsayacak şekilde hazırlanmadığı, teklif mektubunda aritmetik ve yuvarlama hataları olmasına rağmen söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmadığı, teklif mektubunun istekliye avantaj sağlayacak nitelikte olduğu,
2)İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 41’inci ve idari şartnamenin 7.5.2’nci maddeleri kapsamında sunulan belgelerin gerçeği yansıtmadığı, demirbaş defterinde sunulan araçların asıl ruhsatlarıyla karşılaştırıldığında bu araçların şirket üzerine kayıtlı olmadığının anlaşılacağı, idarece gerekli araştırmanın yapılmadığı,
3)İdari şartname bir bütün olarak değerlendirildiğinde kendi malı olanlar ile birlikte 48 aracın çalıştırılacağının anlaşıldığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin 48 aracı olmadığı, iş ortaklığı da kurmadığı, istenilen araçları kiraladığına dair beyanı da olmadığına göre yeterliliği nasıl sağladığı, tüm işi alt yükleniciye yaptıracak olmalarına rağmen bildikleri kadarıyla isteklinin idari şartnamenin 18’inci maddesine göre alt yüklenici belgesi sunmadığı, idarenin bu belgeyi sunmayan istekli üzerine ihaleyi bıraktığı, idarece yapılan işlemin düzeltilmesi gerektiği,
4) İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olduğu, buna rağmen aşırı düşük teklif açıklaması istenmediği, söz konusu istekliden maliyet kalemleri ile ilgili olarak açıklama istenmesi gerektiğiiddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuruya konu ihalede 8 isteklinin teklif verdiği, 1 firmanın teşekkür mektubu sunduğu, Koçlar Turizm Taşımacılık Petrol İnşaat Gıda Hayvancılık İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin teklifinin temsil belgeleri ile ilgili değerlendirme dışı bırakıldığı, 6 isteklinin teklifinin geçerli kabul edildiği, Güven Çayır Turizm Taşımacılık ve Otel. Tic. Ltd. Şti. üzerine ihalenin bırakıldığı, başvuru sahibinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından idareye yapılan şikâyet başvurusunda, sunulan tekliflerin ihale dokümanındaki birim fiyat teklif mektubu örneğine uygun olmadığı, bu şekildeki tüm tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde iddiada bulunulduğu görülmüştür.
Söz konusu iddia kapsamında idarece yapılan değerlendirme neticesinde teklif mektuplarının standart formla uyumlu olduğu ifade edilerek başvuru sahibinin iddiasının uygun bulunmadığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin teklif mektuplarının standart forma uygun olmadığı iddiası haricindeki diğer hususlara idareye şikâyet başvurusuna ilişkin dilekçesinde yer vermediği tespit edilmiş olup İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan; “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez.” hükmü uyarınca bu hususlara ilişkin başvurunun 4734 sayılı Kanunun 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince reddi gerekmektedir.
Diğer taraftan, şikâyet başvurusunda da yer verilen iddia bakımından idarece teklifi geçerli kabul edilen isteklilerin teklif mektupları incelenmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinin ikinci fıkrasında “Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur. Mal alımı ihalelerinde, ihale dokümanında alternatif teklif verilebileceğine dair hüküm bulunması halinde, alternatif tekliflerde aynı şekilde hazırlanarak sunulur.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 53’üncü maddesinde (1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.
(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:
a) Yazılı olması.
b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.
c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.
ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.
d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.
e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.
(3) Ortak girişim olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı tarafından veya yetki verdikleri kişilerce imzalanması gerekir…..
(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.”hükmü yer almaktadır.
İdare tarafından Kurumumuza gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, Güven Çayır Turizm Taşımacılık ve Otel. Tic. Ltd. Şti., Kaya Seyahat Turizm. San. ve Dış. Tic. Ltd. Şti., Çağrı Tur Nakliyecilik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. ve Yumuş Turz. İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. ile başvuru sahibinin teklif mektuplarının ihale dokümanında yer alan teklif mektubu standart formuna uygun olduğu görülmekle birlikte Yeni-Tur Turizm Taşımacılık Tic. ve San. Ltd. Şti.nin teklif mektubu incelendiğinde teklif tutarının rakamla “2.102.070.000 TL” yazıyla ise “ikimilyonyüzikibinyetmiştürklirası” yazıldığı, bu haliyle teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olmadığı anlaşıldığından söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.
1. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41 inci maddesinde, “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.
(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir.….” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde ise, “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir. Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.” açıklaması yer almaktadır.
İdari şartnamenin 7.5.2 maddesi ise, “Bu işte 48 adet araç çalıştırılacak olup, araçlardan en az 10 adet aracın kendi malı olması şartı aranacaktır.
İsteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir.
Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.
İş ortaklığında makine, teçhizat ve ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir.
Bununla ilgili belgeler teklif kapsamında sunulacaktır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Anılan Yönetmelik hükmü uyarınca idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilmektedir. İdari Şartname’de yeterlik kriteri olarak isteklinin kendi malı olması istenilen makine teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin olarak bu hususun istekli tarafından ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edebilmesi gerekmektedir. Ayrıca geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi durumunda isteklinin kendi malı olarak değerlendirilmektedir.
Bununla birlikte isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipmanların kendi malı olduğuna ilişkin sayılan belgelerle birlikte makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriterlerine yönelik olarak İdari Şartnamede düzenleme yapılması halinde bu niteliğe yönelik belgelerin de teklif kapsamında sunulması zorunludur. İdari şartnamede malın teknik kriterlerine ilişkin düzenleme yapılmadığı, dolayısıyla kendi malı olma durumunu ispat için isteklinin ruhsat veya istenilen diğer belgelerden birini sunması yeterli olmaktadır.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif dosyası incelendiğinde, istekli tarafından kendi malı araçlara ilişkin olarak serbest muhasebeci mali müşavir kaşeli “Güven Çayır Turizm Taşımacılık ve Otel. Tic. Ltd. Şti. Araç Bildirim Raporu - Demirbaş Tablosu -” başlıklı bir belge sunduğu, söz konuşu belgede araçların marka, cins, plaka, model, tip, koltuk kapasitesi, tutar ve giriş tarihi ay/yıl bilgileri ile birlikte beyan edilen araçların şirkete kayıtlı olduğunu gösterir belge olarak “Ruhsatı” ifadesine yer verildiği, söz konusu raporun Yönetmeliğin 41’inci maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen diğer belgelerden olduğu ayrıca araçların ruhsatlarının bu rapor ile birlikte sunulmasına gerek olmadığı, başvuru sahibinin ruhsatlar üzerinden inceleme yapılmasını talebi bakımından 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş ve işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden yararlanacağı, onaylanan belgedeki bilgilerin doğruluğundan meslek mensubunun sorumlu olduğu, başvuru sahibi tarafından da iddiasını destekleyici herhangi bir bilgi, belge sunulmadığı hususları dikkate alındığında, sunulan belge dışında ayrıca ruhsatlar üzerinden inceleme yapılmasına gerek bulunmadığı sonucuna varıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.
3 ) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Alt yükleniciler” başlıklı 15’inci maddesinde “İhale konusu işin özelliği nedeniyle ihtiyaç görülmesi halinde, ihale aşamasında isteklilerden alt yüklenicilere yaptırmayı düşündükleri işleri belirtmeleri, sözleşme imzalamadan önce de alt yüklenicilerin listesini idarenin onayına sunmaları istenebilir. Ancak bu durumda, alt yüklenicilerin yaptıkları işlerle ilgili sorumluluğu yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinde “İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
….
7.1.g) Alt yüklenici çalıştırılmasına izin verilmesi halinde, alt yüklenici kullanacak olan isteklinin alt yüklenicilere yaptırmayı düşündüğü işlerin listesi,”düzenlemesine,
Aynı Şartname’nin “Alt yükleniciler” başlıklı” başlıklı 18’inci maddesinde “18.1. İstekliler, ihale konusu hizmet kapsamında alt yüklenicilere yaptırmayı düşündükleri işlere ait listeyi, teklifleri ekinde vereceklerdir. İhalenin bu şekilde teklif veren isteklinin üzerine kalması durumunda, isteklinin işe ait sözleşme imzalanmadan önce alt yüklenicilerin listesini İdarenin onayına sunması gerekir. Bu durumda, alt yüklenicilerin yaptıkları işlerle ilgili sorumluluğu, yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.” düzenlemesine,
Sözleşme tasarısının “Alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve sorumlulukları” başlıklı 15’inci maddesinde ise, “15.1. Alt yüklenici çalıştırılabilir. İstekliler, ihale konusu hizmetin alt yüklenicilere yaptırmayı düşündükleri işlere ait listeyi, teklif eki olarak tekliflerine dahil edeceklerdir. İhalenin bu şekilde teklif veren isteklinin üzerine kalması durumunda, isteklinin işe ait sözleşme imzalanmadan önce alt yüklenicilerin listesini idarenin onayına sunması gerekir. Bu durumda, alt yüklenicilerin yaptıkları işlerle ilgili sorumluluğu, yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.” düzenlemesine yer verilmiştir.
İncelemeye konu ihale dokümanında yapılan düzenlemeler dikkate alındığında, idare tarafından ihale konusu işte çalıştırılacak taşıtların en az 10 tanesinin kendi malı olma zorunluluğu getirildiği ve ihale konusu hizmetin özelliği itibariyle alt yüklenici çalıştırılabileceğinin öngörüldüğü, bu kapsamda isteklilerin alt yüklenicilere yaptırmayı düşündükleri işlerin listesini teklifleriyle birlikte sunmaları gerektiğine dair hususların yeterlilik kriteri olarak belirtildiği,
sözleşme imzalanmadan önce de alt yüklenicilerin listesinin idarenin onayına sunulması gerektiği yönünde düzenlemenin yer aldığı,
kiralama yoluyla kullanılacak araçlara ilişkin kiralama belgelerinin sunulması gerektiğine dair de herhangi bir düzenlemenin olmadığı görülmüştür.
4734 sayılı Kanunun 15’inci maddesinde, gerekse idari şartnamenin 7.1’inci maddesinin (g) bendi ile sözleşme tasarısının “Alt yükleniciler” başlıklı 18’inci maddesinde yapılan düzenleme çerçevesinde, ihale konusu işin bir kısmını alt yüklenicilere yaptırmayı düşünen isteklilerin, bu işlere ait listeyi teklifleri ekinde sunmaları bir zorunluluk olarak düzenlenmiştir. Ayrıcaihalenin bu şekilde teklif veren isteklinin üzerine kalması durumunda, isteklinin işe ait sözleşme imzalanmadan önce alt yüklenicilerin listesini idarenin onayına sunması gerekmektedir.İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif dosyası incelendiğinde “Alt Yüklenici Listesi” başlığı altında plaka, marka, model, araç sahibi ve kapasite bilgilerini gösteren bir liste sunulduğundan işin bir kısmının alt yükleniciye yaptırılacağı anlaşılmakta olup, söz konusu listenin idari şartnamenin 7.1’inci maddesinde istenildiği şekilde alt yüklenicilere yaptırılması düşünülen işleri gösteren liste mahiyetinde olmadığı anlaşılmıştır.
İhalenin 48 iş kaleminden oluştuğu dikkate alındığında ihale üzerinde bırakılan isteklinin
idari şartnamenin 18’inci maddesinde istenilen alt yükleniciye yaptırılacak işler listesi yerine sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken alt yüklenici listesi sunduğu anlaşıldığından, ihale üzerinde bırakılan isteklinin değerlendirme dışı bırakılması gerekmekte olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
4 ) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un aşırı düşük teklifler başlıklı 38’nci maddesine göre ihale komisyonunun verilen teklifleri anılan Kanun’un 37’nci maddesine göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, sunulan açıklamaların verilen hizmetin ekonomik olması, teklif sahibinin hizmetin temini işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ve teklif edilen hizmet işinin özgünlüğü çerçevesinden değerlendirileceği; Kamu İhale Kurumunun bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama ölçütleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır. Benzer düzenlemeler Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde de bulunmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif açıklamasını düzenleyen 79.4’üncü maddesinde ağırlıklı olarak personel çalıştırılmasına dayanan hizmet alımı ihalelerinin durumu açıklanmış ve ihale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dâhil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesinin yapılacağı, 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama isteneceği, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kâr hâriç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki tekliflerin aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyeceği açıklaması yapılmıştır.
İhale konusu “2013-2014 Yılı Personel Servisi Kiralama” işinin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet işi olduğu ve personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerine yönelik olarak aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla Kurum tarafından belirlenmiş bir sınır değer bulunmadığı anlaşılmakla beraber personel çalıştırılmasına dayalı olmayan alımlardaki aşırı düşük tekliflerin tespit edilmesinde, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 9’uncu maddesinin üçüncü fıkrasına göre, idarece belirlenebilecek azami kâr miktarı olan, yaklaşık maliyet hesabında bulunan tutarın % 20’si nispetindeki kâr bedelinin hariç tutulması sonucu elde edilen meblağın altında kalan tekliflerin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği yönünde istikrar kazanmış Kamu İhale Kurulu Kararları bulunmaktadır.
Başvuruya konu ihalede, yaklaşık maliyetin piyasa araştırması sonucunda tespit edildiği anlaşılmış olmakla birlikte, anılan Yönetmelik hükmü gereği en fazla %20 oranında kâr belirlenebileceğinden hareketle 2.522.935,00 TL olan yaklaşık maliyettin 1,20’ye bölünmesi sonucu kârsız yaklaşık maliyet tutarının 2.102.445,83 TL olduğu tespit edilmiştir. Bu itibarla, teklif fiyatları kâr hariç yaklaşık maliyet tutarının altında olan isteklilerden açıklama istenmesine ilişkin yazıda önemli bileşenlerin belirtilerek aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi gerekmektedir.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:
1)Çağrı Tur Nakliyecilik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif dosyası incelendiğinde “Alt Yüklenici Listesi” başlığı altında plaka, marka, model yılı, araç sahibi ve kapasite bilgilerini gösteren bir liste sunulduğundan işin bir kısmının alt yükleniciye yaptırılacağı anlaşılmakta olup, söz konusu listenin idari şartnamenin 7.1’inci maddesinde istenildiği şekilde alt yüklenicilere yaptırılması düşünülen işleri gösteren liste mahiyetinde olmadığı anlaşılmıştır.Çağrı Tur Nakliyecilik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.nin
idari şartnamenin 18’inci maddesinde istenilen alt yükleniciye yaptırılacak işler listesi yerine sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken alt yüklenici listesi sunduğu anlaşıldığından, söz konusu isteklinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
2)Yeni-Tur Turizm Taşımacılık Tic. ve San. Ltd. Şti.nin teklif dosyası incelendiğinde “Alt Yüklenici Listesi” başlığı altında plaka, marka, model yılı, araç sahibi ve kapasite bilgilerini gösteren bir liste sunulduğundan işin bir kısmının alt yükleniciye yaptırılacağı anlaşılmakta olup, söz konusu listenin idari şartnamenin 7.1’inci maddesinde istenildiği şekilde alt yüklenicilere yaptırılması düşünülen işleri gösteren liste mahiyetinde olmadığı anlaşılmıştır.Yeni-Tur Turizm Taşımacılık Tic. ve San. Ltd. Şti.nin
idari şartnamenin 18’inci maddesinde istenilen alt yükleniciye yaptırılacak işler listesi yerine sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken alt yüklenici listesi sunduğu anlaşıldığından, söz konusu isteklinin bu gerekçe ile de değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Güven Çayır Turizm Taşımacılık ve Otel. Tic. Ltd. Şti., Çağrı Tur Nakliyecilik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. ve Yeni-Tur Turizm Taşımacılık Tic. ve San. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ile idarece teklif tutarı kârsız yaklaşık maliyet tutarının altında kalan başvuru sahibi ile Kaya Seyahat Turizm. San. ve Dış. Tic. Ltd. Şti.nden teklifteki önemli bileşenlerin tespit edilmesi suretiyle aşırı düşük teklif açıklaması istenmesi ve isteklilerce sunulan açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde yer alan açıklamalar çerçevesinde değerlendirilmek suretiyle tekliflerin değerlendirmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan
Ahmet ÖZBAKIR
Kurul Üyesi Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi