KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2016/055
Gündem No : 32
Karar Tarihi : 12.10.2016
Karar No : 2016/UY.III-2503
Şikayetçi
:
Arsel Enerji Çevre Telekom İnşaat Sanayi Ve Ticaret A.Ş.
İhaleyi Yapan Daire:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 18. Bölge Müdürlüğü
Başvuru Tarih ve Sayısı:
02.09.2016 / 50541
Başvuruya Konu İhale:
2016/116755 İhale Kayıt Numaralı "Afyonkarahisar Çay Barajı Sulaması İnşaatı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Hamdi GÜLEÇ
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ
BAŞVURU SAHİBİ:
Arsel Enerji Çevre Telekom İnş. San. ve Tic. A.Ş. ,
Güzeltepe Mahallesi Ahmet Mithat Efendi Sokak No:46/3 Çankaya/ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 18. Bölge Müdürlüğü,
Eğirdir Yolu 3. Km 32340 ISPARTA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2016/116755 İhale Kayıt Numaralı “Afyonkarahisar Çay Barajı Sulaması İnşaatı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 18. Bölge Müdürlüğü tarafından 17.05.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Afyonkarahisar Çay Barajı Sulaması İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Arsel Enerji Çevre Telekom İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin 19.08.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.08.2016 tarihli yazısı ile üzerine, başvuru sahibince 02.09.2016 tarih ve 50541 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.09.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/2054 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin ilk alınan ihale komisyonu kararı ile kendi üzerlerine bırakıldığı, ancak ön mali kontrol sonucu verilen rapor doğrultusunda alınan ikinci ihale komisyonu kararında iş hacmini gösteren belgelerin mevzuata uygun olarak sunulmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, oysaki iş hacmini tevsik etmek üzere gelir tablosu ile birlikte daha önce kurmuş olduğu ortaklıklara ait gelir tablolarını ve bu ortaklıklardan elde ettikleri gelirleri gösteren konsolide gelir tablosunu sundukları, söz konusu gelirlerin toplamı ile de iş hacmini tevsik etmek için istenilen oranı sağladıklarından dolayı gelir tablosu ve konsolide gelir tablosunun birlikte değerlendirilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
İdari Şartname’nin “ihale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin
a) Adı: Afyonkarahisar Çay Barajı Sulaması İnşaatı
b) Yatırım proje no'su/kodu:2013 a 010 250 (muhtelif etüdler)
c) miktarı (fiziki) ve türü: Afyonkarahisar ili Çay ilçesi sınırları içerisinde yer alan Çay Barajından 1855 ha (brüt) arazinin sulanması için basınçlı borulu sulama şebekesi yapımı ve inşa edilecek tesisin 3 yıl süreyle işletilmesi.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer: Afyonkarahisar Çay İlçesi
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlilik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.4.3. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir;
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,
b) Taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren faturalar.
İsteklinin cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarının ise teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını tevsik etmek üzere; fatura örnekleri ya da bu örneklerin noter, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı suretleri sunulur.
Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir…” düzenlemesine yer verilmiştir.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
a) Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için;
1) Bankalardan temin edilecek isteklinin malî durumu ile ilgili belgeler,
2) İsteklinin, ilgili mevzuatı uyarınca yayınlanması zorunlu olan bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgeleri,
3) İsteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu veya ihale konusu iş ile ilgili taahhüdü altındaki ve bitirdiği iş miktarını gösteren belgeler…” hükmü bulunmaktadır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “…(1) İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,
b) Taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren faturalardır.
(2) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen her iki belgenin idarece istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya isteklinin ise üçüncü fıkradaki yeterlik kriterini sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki yıla ait bu iki belgeden birini sunması yeterlidir.
(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin cirosunun, teklif ettiği bedelin % 25’inden, taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarının ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,
b) Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerin ön yeterlik aşaması ile Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik aşamasında; aday veya isteklinin cirosunun, yaklaşık maliyetin % 25’i ile % 35’i aralığında idarece belirlenen tutardan, taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarının ise yaklaşık maliyetin % 15’i ile % 25’i aralığında idarece belirlenen tutardan az olmaması,
gerekir. Yeterlik kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.
(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması halinde ise, iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere son altı yıla kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
(6) Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını tevsik etmek üzere; fatura örnekleri ya da bu örneklerin noter, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı suretleri sunulur.
(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.
(8) Taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen yapım işi faaliyetlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
(9) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.
(10) Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
(11) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.
(12) Konsorsiyum olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından kendi kısmı için sağlanması zorunludur.
(13) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği yapım işlerinin parasal tutarı, iş ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt edilen iş kısmı üzerinden hesaplanır…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellemesi” başlıklı 37’nci maddesinde “… (1) İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:
a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.
b) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarı, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 10’uncu maddesinde “…10.2. İş hacmini göstermek üzere aday veya isteklilerin başvuru veya teklifleri ile birlikte toplam ciroyu gösteren gelir tablosunu ya da taahhüt altında devam eden veya bitirilen işlerin parasal tutarını gösteren faturaları sunması zorunludur. Bu çerçevede, iş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday veya isteklinin her bir ortağının iş ortaklığındaki hissesi oranında iş hacmine ilişkin kriteri sağladığını göstermek üzere bu iki belgeden herhangi birini sunması mümkündür.
10.3. İş hacmini göstermek üzere bir aday veya istekli tarafından hem taahhüt altında devam eden, hem de bitirilen işlerin parasal tutarını gösteren faturaların sunulması halinde, bu faturalardaki parasal tutarlar toplanmak suretiyle iş hacmine ilişkin kriterin sağlanıp sağlanmadığına bakılacaktır…” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “…Uygulama Yönetmeliğinin “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasındaki kriterleri, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda sağlayamayan aday veya istekliler, ihalenin yapıldığı yıldan önceki son altı yıla kadarki belgelerin ortalaması üzerinden söz konusu kriterleri sağlayabilirler. İş hacmini gösteren belge olarak gelir tablosu sunulması durumunda, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıldan itibaren geriye doğru olan yıllara ait gelir tablolarının sırasıyla sunulması zorunludur. Örneğin; 2011 yılı Eylül ayında yapılacak olan bir ihalede, 2010 yılına ait gelir tablosu ile yeterlik kriterini sağlayamayan bir isteklinin, 2009-2010, 2008-2009-2010, 2007-2008-2009-2010, 2006-2007-2008-2009-2010 veya 2005-2006-2007-2008-2009-2010 yıllarına ait gelir tablolarını sunmak suretiyle yeterlik kriterini sağlaması mümkündür. Ancak 2006 yılına ait gelir tablosu sunulmadan, 2005-2007-2008-2009-2010 yıllarına ait gelir tabloları sunulmak suretiyle yeterlik kriterinin sağlanması mümkün değildir…” açıklaması bulunmaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden, iş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun veya taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının ya da bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların sunulmasının zorunlu olduğu, toplam cironun, gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarı olduğu, mevzuatta bahsi geçen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanların, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgelerini sunabileceği, bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacağı, iş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde, iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması gerektiği, aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği işlerinin parasal tutarının, iş ortaklığındaki hissesi oranında hesaplanacağı anlaşılmaktadır.
Öte yandan, isteklilerin geçmiş yıllara ilişkin iş hacmini tevsik edebilmeleri için iki farklı usul öngörüldüğü, bunlardan ilkinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun sunulması, ikinci usulün ise taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların sunulması olduğu anlaşılmıştır.
Bu itibarla başvuru sahibi iş hacmini gösteren belgeler kapsamında;
- 2013, 2014, 2015 dönemlerine ait serbest muhasebeci mali müşavir tarafından imzalanıp onaylanmış, TÜRMOB Kaşesinin yer aldığı Arsel Enerji Çevre Telekom İnş. San. ve Tic. A. Ş. adına düzenlenen “Ayrıntılı Gelir Tablosu” ve Ayrıntılı Bilanço Tablosunu”,
- Serbest muhasebeci mali müşavir tarafından imzalanıp onaylanmış, TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, daha önceki iş ortaklıklarını da içeren konsolide gelirlerden oluşan ciro özetlerini gösteren belgeyi ve 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 dönemlerine ait iş ortaklıkları dahil olacak şekilde gelir tablolarından hazırlanan net satışlar tablosunu sunduğu görülmüştür.
Başvuru sahibinin net satışları gönderilen bilgi ve belgeler özetle,
Arsel Enerji Çevre Telekom İnş. San. ve Tic. A. Ş.nin Net Satışlar Tablosu (Ciro)
2011 2012 2013 2014 2015
Arsel’in İş Ort. Gelen Ciro (Sahatel, Atılım, Tunay) 9.055.976,94 12.070.306,57 12.415.311,41 6.530.393,69 0,00
Arsel’in kendi cirosu 4.410.711,84 137.947,27
Arsel’in güncelleştirilmiş kendi cirosu 4.777.435,40 139.993,36
Arsel’in top. cirosu 9.055.976,94 12.070.306,57 12.415.311,41 10.941.105,53 137.947,27
Arsel’in top. ciro güncelleştirilmesi 12.057.602,04 15.098,797,50 14.758.197,99 11.850,791,18 139.993,36
şeklindedir.
Başvuru sahibinin incelenmekte olan ihaleye ait teklif bedeli 19.594.403,00 TL olup, sağlaması gereken iş hacmi tutarının teklif ettiği bedelin % 25'inden az olmayacak şekilde en az 4.898.600,75 TL (19.594.403,00×%25) olması gerekmektedir.
Başvuru sahibinin net satışlarının güncelleştirilmiş tutarı 2015 yılı için 139.993,36 TL ve 2014 yılı için 4.777.435,40 TL olup isteklinin 2015 ve 2014 yıllarına ait net satışlar tutarlarının parasal ortalaması (139.993,36 +4.777.435,40)÷2) 2.458.714,38 TL olup, İsteklinin kendisine ait gelir tablosu ile istenilen yeterlik kriterini sağlayamadığından daha önceki iş ortaklıklarından elde ettiği ciroları gösterir konsolide gelir tablosu ile istenilen oranı sağladığı iddia edilmektedir.
(12.057.602,04+15.098,797,50+14.758.197,99+11.850,791,18+139.993,36)÷5=10.781.076,41)
Netice olarak, iş ortaklığının gerçekleştirilen işlere ait gelir tablosundaki cironun iş ortaklığı ortaklarının hisse oranı dikkate alınmak suretiyle iş hacmi miktarının hesaplanacağına dair mevzuat hükmü bulunmadığı,
iş hacmini gösteren belgeler kapsamında sunmuş olduğu belgelerden sadece kendisine ait gelir tabloları dikkate alınarak değerlendirme yapılması gerektiği, anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Hamdi GÜLEÇ
Başkan
Şinasi CANDAN
II. Başkan Osman DURU
Kurul Üyesi Erol ÖZ
Kurul Üyesi
Köksal SARINCA
Kurul Üyesi Dr. Ahmet İhsan ŞATIR
Kurul Üyesi Mehmet ATASEVER
Kurul Üyesi
Oğuzhan YILDIZ
Kurul Üyesi
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialasının incelenmesi neticesinde Kurul çoğunluğunca “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiası kapsamında yapılan incelemeye göre;
Başvuruya konu ihale Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 18. Bölge Müdürlüğü tarafından 17.05.2016 tarihinde yapılan “Afyonkarahisar Çay Barajı Sulaması İnşaatı Yapım İşi” ihalesi olup, 10 adet ihale dokümanı satın alınan ihaleye 10 isteklinin katıldığı, başvuru sahibinin teklifinin sunduğu iş hacmini gösteren belgelerin uygun olmadığı, bir isteklinin bilanço oranının yetersiz olduğu gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Uluova İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Muzaffer Kaygın İnş. Maden. Ltd. Şti. - Tuna İnş. San. A.Ş. İş Ortaklığının teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Kararda da yer verildiği üzere, ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin olarak iş hacmine ilişkin yeterlik kriterinin hangi oranda ve nasıl belgelendirileceği, belgenin nasıl değerlendirileceği 4734 sayılı Kanunun 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde, anılan Yönetmelik’in “İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellemesi” başlıklı 37’nci maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 10’uncu maddesinde ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. İdari Şartnamenin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlilik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesi de anılan mevzuat hükümlerine uygun bir şekilde düzenlenmiştir.
Başvuru sahibi düzenleme gereği iş hacmini gösteren belgeler kapsamında;
- 2013, 2014, 2015 dönemlerine ait serbest muhasebeci mali müşavir tarafından imzalanıp onaylanmış, TÜRMOB Kaşesinin yer aldığı Arsel Enerji Çevre Telekom İnş. San. ve Tic. A. Ş. adına düzenlenen “Ayrıntılı Gelir Tablosu” ve Ayrıntılı Bilanço Tablosunu”,
- Serbest muhasebeci mali müşavir tarafından imzalanıp onaylanmış, TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, daha önceki iş ortaklıklarını da içeren konsolide gelirlerden oluşan ciro özetlerini gösteren belgeyi ve 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 dönemlerine ait iş ortaklıkları dahil olacak şekilde gelir tablolarından hazırlanan net satışlar tablosunu sunmuştur.
Başvuru sahibinin teklif bedeli 19.594.403,00 TL olup, sağlaması gereken iş hacmi tutarının teklif ettiği bedelin % 25'inden az olmayacak şekilde en az 4.898.600,75 TL (19.594.403,00*%25) olması gerekmektedir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 10’uncu maddesinde “…10.2. İş hacmini göstermek üzere aday veya isteklilerin başvuru veya teklifleri ile birlikte toplam ciroyu gösteren gelir tablosunu ya da taahhüt altında devam eden veya bitirilen işlerin parasal tutarını gösteren faturaları sunması zorunludur. Bu çerçevede, iş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday veya isteklinin her bir ortağının iş ortaklığındaki hissesi oranında iş hacmine ilişkin kriteri sağladığını göstermek üzere bu iki belgeden herhangi birini sunması mümkündür.
10.3. İş hacmini göstermek üzere bir aday veya istekli tarafından hem taahhüt altında devam eden, hem de bitirilen işlerin parasal tutarını gösteren faturaların sunulması halinde, bu faturalardaki parasal tutarlar toplanmak suretiyle iş hacmine ilişkin kriterin sağlanıp sağlanmadığına bakılacaktır…” açıklaması yer almaktadır.
Öte yandan, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinin 13 numaralı fıkrasında “Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği yapım işlerinin parasal tutarı iş ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt edilen iş kısmı üzerinden hesaplanır.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda madde numaraları belirtilen mevzuat hükümlerinden, iş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun veya taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının ya da bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların sunulmasının zorunlu olduğu, toplam cironun, gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarı olduğu, mevzuatta bahsi geçen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanların, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgelerini sunabileceği, bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacağı, iş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde, iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması gerektiği, aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği işlerinin parasal tutarının, iş ortaklığındaki hissesi oranında hesaplanacağı anlaşılmaktadır.
Öte yandan, isteklilerin geçmiş yıllara ilişkin iş hacmini tevsik edebilmeleri için iki farklı usul öngörüldüğü, bunlardan ilkinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun sunulması, ikinci usulün ise taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların sunulması olduğu anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin sunduğu belgelere göre net satışları;
Arsel Enerji Çevre Telekom İnş. San. ve Tic. A. Ş.nin Net Satışlar Tablosu (Ciro)
2011 2012 2013 2014 2015
Arsel’in İş Ort. Gelen Ciro (Sahatel, Atılım, Tunay) 9.055.976,94 12.070.306,57 12.415.311,41 6.530.393,69 0,00
Arsel’in kendi cirosu 4.410.711,84 137.947,27
Arsel’in güncelleştirilmiş kendi cirosu 4.777.435,40 139.993,36
Arsel’in top. cirosu 9.055.976,94 12.070.306,57 12.415.311,41 10.941.105,53 137.947,27
Arsel’in top. ciro güncelleştirilmesi 12.057.602,04 15.098,797,50 14.758.197,99 11.850,791,18 139.993,36
şeklindedir.
Başvuru sahibinin net satışlarının güncelleştirilmiş tutarı 2015 yılı için 139.993,36 TL ve 2014 yılı için 4.777.435,40 TL olup isteklinin 2015 ve 2014 yıllarına ait net satışlar tutarlarının parasal ortalaması (139.993,36 +4.777.435,40)÷2) 2.458.714,38 TL olup, isteklinin kendisine ait 2014 ve 2015 yıllarına ait gelir tablosu ile istenilen yeterlik kriterini (4.898.600,75 TL) sağlayamamaktadır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinin 13 numaralı fıkrasında açıkça düzenlendiği şekilde başvuru sahibinin, iş ortaklığı ortağı olarak iş ortaklıklarınca bitirilen yapım işlerinin parasal tutarı, iş ortaklığındaki hissesi oranında hesaplanmalıdır. Öte yandan, mevzuat çerçevesinde serbest muhasebeci mali müşavir tarafından imzalanıp onaylanmış, TÜRMOB kaşesinin yer aldığı daha önceki iş ortaklıklarını da içeren konsolide gelirlerden oluşan ciro özetlerini gösteren belgeyi ve 2011, 2012, 2013, 2014 ve 2015 dönemlerine ait iş ortaklıkları dahil olacak şekilde gelir tablolarından hazırlanan net satışlar tablosunu başvuru sahibi sunmuştur.
Bu düzenlemelerdeki amacın isteklinin geçmiş dönemlerde ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin olarak ekonomik büyüklüğünü ölçmek olduğu, bu nedenle ortak girişim ortağı olarak iş ortaklıklarının yapmış olduğu işlerdeki gelirin de hissesi oranında başvuru sahibinin geliri olduğu ve değerlendirmenin ortak girişim cirosundaki hissesine düşen tutar ile kendisine ait ciro tutarının toplanması suretiyle yapılması gerektiği açıktır. Aksi takdirde, iş ortaklıklarının bitirdiği işlerden dolayı ortak girişimin ortağı olan hisse sahiplerinin yararlanmaları mümkün olamayacak bu durum ise iş hacminin gösterilmesi aşamasında ihalelerde istekliler arasında rekabet eşitsizliği doğuracaktır.
Buna göre, başvuru sahibinin 2011, 2013, 2013 ve 2014 yıllarına ilişkin iş ortaklığından elde ettiği ciroları gösterir konsolide gelir tablosu ile kendisine ait 2014 ve 2015 yıllarına ilişkin gelir tablosundaki güncellenmiş ciro tutarlarına göre istenilen yeterlik kriterini [(12.057.602,04 + 15.098,797,50 + 14.758.197,99 + 11.850,791,18 + 139.993,36) ÷ 5 = 10.781.076,41] sağladığı anlaşılmıştır.
Netice olarak, kendisine ait gelir tablosundaki ciro ile iş ortaklığı olarak gerçekleştirilen işlere ait gelir tablosundaki iş ortaklığındaki hisse oranı dikkate alınmak suretiyle hesaplanan ciro tutarı istenilen yeterlik kriterini sağladığından idarece başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiası kapsamında yukarıda yapılan tespitler ve değerlendirmeler doğrultusunda, başvuru sahibi Arsel Enerji Çevre Telekom İnş. San. ve Tic. A. Ş.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yerinde bulunmadığından başvuru sahibinin teklifinin değerlendirmeye alınması yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiğinden Kurul çoğunluğunun “itirazen şikayet başvurusunun reddine” niteliğindeki kararına katılmıyoruz.